ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΟΔΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΤΗΣ ΧΙΛΗΣ
{29 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το αιματηρό στρατιωτικό - φασιστικό πραξικόπημα στη Χιλή. Η αιματηρή ήττα της εργατικής τάξης, υπό την ηγεσία της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας του Αλιέντε αποτελεί μεγάλη πηγή μαθημάτων για την παγκόσμια εργατική τάξη ιδίως καθώς οι λεγόμενες κεντροαριστερές κυβερνήσεις, κυβερνήσεις ταξικής συνεργασίας, έχουν κληθεί, στην παρούσα φάση να υπηρετήσουν τα ταξικά συμφέροντα της μπουρζουαζίας.
Η σφαγή στη Χιλή έγινε δυνατή εξαιτίας της σύγχυσης που έσπειρε μέσα στις μάζες η συμβιβαστική πολιτική της κυβέρνησης Αλιέντε και πάνω απ΄ όλα η προδοτική, υπερδεξιά πολιτική του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, που με την θεωρία του ειρηνικού δρόμου για το σοσιαλισμό αναδείχτηκε στο πιο συντηρητικό τμήμα της λαϊκομετωπικής κυβερνητικής παράταξης.
Μικρότερες επαναστατικές δυνάμεις, όπως το Κίνημα Επαναστατικής Αριστεράς, (MIR), παγιδευμένο στην πολιτική κριτικής υποστήριξης της κυβέρνησης Αλιέντε δεν επικέντρωσε την πάλη του στο χτίσιμο ενός επαναστατικού κόμματος, δεν μπόρεσε να σπάσει την επιρροή των σταλινικών και των ρεφορμιστών μέσα στο εργατικό κίνημα. Χαρακτηριστικό της σύγχυσης του ίδιου του MIR σχετικά με την κυβέρνηση Λαϊκής Ενότητας είναι το γεγονός ότι λίγους μήνες πριν το στρατιωτικό πραξικόπημα, ανέστειλε την αντιπολίτευση προς τον Αλιέντε στις εκλογές του Μάρτη 1973.
Το άρθρο που δημοσιεύει σήμερα το ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ,με περιγραφή των γεγονότων, αναδημοσιεύεται από το θεωρητικό πολιτικό περιοδικό ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ (τεύχος Σεπτεμβρίου 1973) που κυκλοφορούσε παράνομα από την Εργατική Διεθνιστική Ένωσης, προκάτοχο του ΕΕΚ - Τροτσκιστές, στην περίοδο της χούντας}
Χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια στην αστική τάξη της Χιλής για να ανασυνταχθεί μετά από την ήττα της και την αδυναμία της να κυβερνά για να ξαναεπιβάλλει την κυβέρνησή της με ένα πραξικόπημα. Προχώρησε αδίστακτα στην εφαρμογή του. Όντας η ίδια τρομερά αδύναμη από την πληθωριστική κρίση που τραντάζει την Χιλή, άντλησε δύναμη αποκλειστικά και μόνο από την πολιτική του Λαϊκού Μετώπου, που αποπροσανατόλισε το εργατικό κίνημα, και από την μέχρι τώρα έλλειψη μιας επαναστατικής ηγεσίας. Στις προεδρικές εκλογές του Σεπτέμβρη του 1970 η αστική τάξη υποχωρούσε μπρος στο εργατικό κίνημα και ο Αλιέντε σχημάτιζε την κυβέρνηση Λαϊκης Ενότητας.
Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε μιλάει στο λαό της Χιλής
Σ΄ αυτή, εκτός από τα δύο κύρια εργατικά κόμματα, το Κομμουνιστικό, και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, βρίσκονταν συνασπισμένοι και οι Ριζοσπάστες και ορισμένα άλλα ανεξάρτητα κόμματα όπως το MAPU (Κίνημα Ενωμένης Λαϊκής Δράσης) που είχε αποσχισθεί από τους Χριστιανοδημοκράτες.
Το ΚΚ Χιλής (60.000 μέλη και 15% των εκλογικών ψήφων) έχει μεγάλη πείρα πάνω στα Λαϊκά Μέτωπα. Κυβερνήσεις Λαϊκών Μετώπων είχαν σχηματισθεί και το 1930 και το 1946 κάτω από την προεδρία Ριζοσπαστών. Αρχικά και στις εκλογές του 1970 και το ΚΚ ήταν αντίθετο στην εκλογή του σοσιαλιστή Αλιέντε και προτιμούσε για πρόεδρο έναν αριστερό χριστιανοδημοκράτη του MAPU για να διευκολυνθεί ο διάλογος με τα αστικά κόμματα. Αυτό που ούτε καν σκέφτηκε το ΚΚΕ ήταν να κατεβάσει δικό του υποψήφιο. Ο Αλιέντε συγκέντρωσε το 36,3% των ψήφων έναντι 34,98% που πήρε ο κύριος αντίπαλός του, του ακροδεξιού Εθνικού Κόμματος, Αλεσάντρι. Για να επικρατήσει το Λαϊκό Μέτωπο στηρίχτηκε στις ψήφους του αστικού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, με αντάλλαγμα αμέτρητους συμβιβασμούς και παραχωρήσεις που έκανε μέσα σ΄ αυτά τα τρία χρόνια στην αντιπολίτευση, στα πλαίσια της πολιτικής ταξικής συνεργασίας. Ακόμα λίγες ώρες πριν το πραξικόπημα ο Αλιέντε δήλωνε: "Πρέπει να επιδιώκουμε το διάλογο με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, είναι η μόνη λύση".
Η οικονομική κατάσταση της αστικής τάξης στη Χιλή, όταν ανέλαβε η Λαϊκή Ενότητα τη διακυβέρνηση, δεν ήταν καθόλου ανθηρή. Η εργατική τάξη παλεύοντας δυναμικά για το βιοτικό της επίπεδο βάθαινε την οικονομική κρίση που οι καπιταλιστές προσπαθούσαν να ρίξουν πάνω της. Η ανεργία είχε ήδη φτάσει το 8%. Το Λαϊκό Μέτωπο στήριξε το βάρος της πολιτικής του των μεταρρυθμίσεων σε τρεις άξονες που αποδείχτηκαν πολύ ασταθείς: αύξηση της αγοραστικής δύναμης, εθνικοποιήσεις, αγροτική μεταρρύθμιση. Στην διάρκεια του 1971 οι μισθοί ανέβηκαν κατά 35 - 66% και επιβλήθηκε πάγωμα στις τιμές. Αυτό όμως δεν σήμαινε καμιά ουσιαστική βελτίωση στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. Παρατηρήθηκε έλλειψη τεχνητά από τους μεγαλέμπορους και δημιουργήθηκε μαύρη αγορά που παρέσυρε τελικά τις τιμές σε ξέφρενους ρυθμούς ανόδου. Ηδη από το Δεκέμβρη του 1971 άρχισαν οι πρώτες απεργίες στα ορυχεία χαλκού για τους μισθούς.
Τα εμπόδια που όρθωσε η παγκόσμια αγορά στην εξαγωγή του εθνικοποιημένου χιλιανού χαλκού και η πτώση της τιμής του το 1972 προκάλεσαν ένα τεράστιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, ενώ η περικοπή των πιστώσεων και των δανείων από τις αμερικάνικες τράπεζες δημιούργησε ένα δυσβάσταχτο εξωτερικό χρέος που αύξησε το ποσοστό του εσωτερικού πληθωρισμού κατά 100%. Το χιλιανό νόμισμα εσκούντο έχει κυριολεκτικά εξευτελιστεί.
Το Λαϊκό Μέτωπο πραγματοποίησε εθνικοποιήσεις στα ορυχεία χαλκού, στις μεταλλουργικές βιομηχανίες, στις τράπεζες, στα μονοπώλια υφαντουργίας, χαρτιού, τηλεφώνων. Σε πολλούς όμως από τους ιδιοκτήτες καταβλήθηκαν αποζημιώσεις, ενώ το Κογκρέσο που πέρασε τον Ιούλη του ΄71 στα χέρια της αντιπολίτευσης, περιόρισε σημαντικά, με νόμο, την εξουσία της κυβέρνησης στον τομέα των εθνικοποιήσεων. Ετσι τα μονοπώλια των οικοδομικών επιχειρήσεων δεν θίχτηκαν με αποτέλεσμα να αποτύχει το σχέδιο της οικοδόμησης 100.000 σπιτιών που προορίζονταν για στέγαση φτωχών εργαζομένων και να ξεσηκωθούν κύματα δυσαρέσκειας ανάμεσά τους που η αντίδραση εκμεταλλεύτηκε κατάλληλα. Η μπουρζουαζία διέβρωνε συστηματικά όλα τα προγράμματα του Λαϊκού Μετώπου γιατί στην ουσία κρατούσε τους κύριους οικονομικούς και κρατικούς μοχλούς στα χέρια της.
Η αντίδραση των εργατών στη μετριοπαθή πολιτική μεταρρυθμίσεων του Λαϊκού Μετώπου, εκδηλώθηκε ιδίως τον τελευταίο χρόνο με βίαιες καταλήψεις εργοστασίων, που καταδικάζονταν από την ηγεσία. Το πρώτο βιολί σε τέτοιου είδους καταδίκες ήταν το ΚΚΕ με πρόσφατο παράδειγμα τη στάση που κράτησε ενάντια στους ανθρακωρύχους του Ελ Τενιέντε, που κήρυξαν τον περασμένο Απρίλη σκληρή απεργία διαρκείας 74 ημερών. Οι σταλινικοί αντί να οδηγήσουν στην πάλη για εξουσία την εργατική τάξη της Χιλής, που σε ορισμένες περιοχές είχε χτίσει όργανα εκλεγμένων αντιπροσώπων ικανά και αποφασισμένα να στηρίξουν τον αγώνα ενάντια στην αντίδραση, εμπόδιζαν τις απεργίες της στο όνομα της ησυχίας, της νομιμότητας και της συμμαχίας με την μπουρζουαζία και το στρατό.
Και στον αγροτικό τομέα οι μεταρρυθμίσεις του Λαϊκού Μετώπου έμειναν στη μέση. Οι μεγαλοϊδιοκτήτες κράτησαν τον έλεγχο της κτηνοτροφίας και μάλιστα μετέφεραν έναν μεγάλο αριθμό ζώων στην Αργεντινή. Παρά τις απαλλοτριώσεις των τσιφλικιών τους είχαν δικαίωμα παρακράτησης 80 εκταρίων όπου συγκέντρωσαν όλα τα σύγχρονα παραγωγικά μηχανήματα αφήνοντας στους φτωχούς χωρικούς τη γυμνή γη και τα τσαπιά τους. Από το 1971 οι αγρότες προχώρησαν σε αιματηρές συγκρούσεις με ένοπλες συμμορίες των παλιών ιδιοκτητών και οι "παράνομες", κατά το Λαϊκό Μέτωπο, καταλήψεις γαιών απαγορεύτηκαν και καταδιώχτηκαν. Οι αγρότες στηρίζουν σήμερα σε μεγάλο ποσοστό το αντάρτικο κίνημα στην ύπαιθρο.
Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ
Παρ΄ όλη την υποχώρηση που αναγκάστηκε να κάνει η αστική τάξη το 1970 δεν εγκατέλειψε ούτε μια στιγμή τα σχέδια επίθεσης για να ξαναπάρει τα χαμένα πόστα εξασφαλίζοντάς τα αυτή τη φορά με μια χούντα στην εξουσία. Ο αρχηγός των χριστιανοδημοκρατών Εντουάρντο Φρέι δήλωσε τελευταία: "οι ένοπλες δυνάμεις πρέπει να είναι σε θέση να ηγούνται πραγματικά για να σταματήσουν την καταστροφική κρίση που γνωρίζει η Χιλή". Ηδη ο Οκτώβρης του 1972, με το ξέσπασμα του απεργιακού κινήματος μικροαστικών στρωμάτων - φορτηγατζήδων, μικρεμπόρων, τραπεζικών υπαλλήλων, δασκάλων - που ελέγχονταν από την αντίδραση, σήμανε την αρχή του τέλους του Λαϊκού Μετώπου. Τέλος, που το ίδιο το Λαϊκό Μέτωπο επιτάχυνε συμμαχώντας τότε με το στρατό, που στις 29 Ιουνίου 1973 έκανε την πρώτη απόπειρα πραξικοπήματος με ένα σύνταγμα τεθωρακισμένων.
Οι αυταπάτες που έσπειραν οι ηγέτες των εργατικών κομμάτων σχετικά με το ρόλο του στρατού ξεπερνούν κάθε λογικό όριο. Λίγο μετά το πραξικόπημα της 29 Ιουνίου ο Γ.Γ. του σοσιαλιστικού κόμματος δήλωνε: "ποτέ η ενότητα ανάμεσα στο λαό, τις ένοπλες δυνάμεις και τους καραμπινιέρους δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο σήμερα"!!Την ίδια εποχή ο Γ.Γ. του ΚΚ Χιλής έλεγε: "μόλις εδώ και οχτώ μέρες {η χώρα} κλονίστηκε από μια απόπειρα πραξικοπήματος... η εξέγερση γρήγορα κατεστάλη χάρη στην αποφασιστική και σωστή δράση του Αρχηγείου Στρατού, χάρη στην εντιμότητα των ενόπλων δυνάμεων"!!
Η αντίδραση προχωρούσε μεθοδικά στην εκτέλεση του σκοπού της και το Λαϊκό Μέτωπο της άνοιγε το δρόμο. Τον Ιούλη ξέσπασε η απεργία των καμιονιέρηδων που παράλυσε την οικονομική ζωή της χώρας. Εντωμεταξύ οι φασιστικές ομάδες πλήθαιναν και δυνάμωναν. Τον Αύγουστο η εξέγερση των ναυτών στο λιμάνι Βαλπορέζο ενάντια στους αξιωματικούς του ναυτικού που οργανώνονταν για να χτυπήσουν την κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας κατεστάλη άγρια. Οι ναύτες συνελήφθησαν και βασανίστηκαν χωρίς οι τοπικές αρχές της Λαϊκής Ενότητας να επέμβουν. Στις 22 Αυγούστου η Βουλή, όπου η άκρα δεξιά και οι χριστιανοδημοκράτες είχαν την πλειοψηφία, υιοθέτησε μια κίνηση που θεωρούσε παράνομο τον κυβερνητικό συνασπισμό της αριστεράς και καλούσε τους στρατιωτικούς να πάρουν στα χέρια τους την κυβέρνηση για να "διασώσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς".
Μετά την παραίτηση του {στρατηγού} Πρατ, στις 23 Αυγούστου αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων έγινε ο Ογκούστο Πινοσέτ, ο σημερινός ηγέτης της χούντας. Η τελική φάση της επίθεσης είχε αρχίσει. Λέμε τελική, γιατί ο στρατός είχε περάσει σε ανοιχτή δράση. Βασισμένος στον νόμο "περί ελέγχου των όπλων", που είχε ψηφιστεί σχεδόν ομόφωνα στη Βουλή τον Οκτώβρη του 1972, επιδίδονταν σε ανακρίσεις και έρευνες σε εκατοντάδες εργοστάσια που είχαν καταλάβει οι εργάτες για να βρει τυχόν κρυμμένα όπλα και να τα κατάσχει. Οι έρευνες έπαιρναν τη μορφή κυριολεκτικών επιθέσεων ακόμα και με αλεξιπτωτιστές που χτυπούσαν και τρομοκρατούσαν τους εργάτες και τους απειλούσαν με θάνατο αν συμμετείχαν σε επιτροπές δράσης που είχαν χτιστεί στα εργοστάσια και στις συνοικίες. Η αντίδραση αυτή τη στιγμή κινεί 47.000 τακτικού στρατού και 25.000 παραστρατιωτικών "καραμπινιέρων" εκτός των δυνάμεων της αστυνομίας της ασφαλείας και των φασιστικών οργανώσεων.
ΟΙ ΛΑΪΚΕΣ ΜΑΖΕΣ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΝΤΑΙ
Το Λαϊκό Μέτωπο νικήθηκε αλλά οι λαϊκές μάζες, παρά την προδοσία της ηγεσίας τους μάχονται ηρωικά. Οι εργάτες πολεμούν στις πόλεις, ενώ σχηματίζονται αντάρτικες ομάδες στην ύπαιθρο. Αλλά η εργατική τάξη ήταν ανοργάνωτη και πολιτικά αποπροσανατολισμένη από την ηγεσία της. Γι΄ αυτό το λόγο οι συνθήκες της πάλης της είναι πολύ δυσμενείς.
Η ήττα της εργατικής τάξης εκεί, είναι μια προειδοποίηση για την εργατική τάξη όλου του κόσμου. Αν δεν νικήσει η επανάσταση θα νικήσει η αντεπανάσταση. Κανένας συμβιβασμός δεν χωράει πια.
{29 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το αιματηρό στρατιωτικό - φασιστικό πραξικόπημα στη Χιλή. Η αιματηρή ήττα της εργατικής τάξης, υπό την ηγεσία της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας του Αλιέντε αποτελεί μεγάλη πηγή μαθημάτων για την παγκόσμια εργατική τάξη ιδίως καθώς οι λεγόμενες κεντροαριστερές κυβερνήσεις, κυβερνήσεις ταξικής συνεργασίας, έχουν κληθεί, στην παρούσα φάση να υπηρετήσουν τα ταξικά συμφέροντα της μπουρζουαζίας.
Η σφαγή στη Χιλή έγινε δυνατή εξαιτίας της σύγχυσης που έσπειρε μέσα στις μάζες η συμβιβαστική πολιτική της κυβέρνησης Αλιέντε και πάνω απ΄ όλα η προδοτική, υπερδεξιά πολιτική του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, που με την θεωρία του ειρηνικού δρόμου για το σοσιαλισμό αναδείχτηκε στο πιο συντηρητικό τμήμα της λαϊκομετωπικής κυβερνητικής παράταξης.
Μικρότερες επαναστατικές δυνάμεις, όπως το Κίνημα Επαναστατικής Αριστεράς, (MIR), παγιδευμένο στην πολιτική κριτικής υποστήριξης της κυβέρνησης Αλιέντε δεν επικέντρωσε την πάλη του στο χτίσιμο ενός επαναστατικού κόμματος, δεν μπόρεσε να σπάσει την επιρροή των σταλινικών και των ρεφορμιστών μέσα στο εργατικό κίνημα. Χαρακτηριστικό της σύγχυσης του ίδιου του MIR σχετικά με την κυβέρνηση Λαϊκής Ενότητας είναι το γεγονός ότι λίγους μήνες πριν το στρατιωτικό πραξικόπημα, ανέστειλε την αντιπολίτευση προς τον Αλιέντε στις εκλογές του Μάρτη 1973.
Το άρθρο που δημοσιεύει σήμερα το ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ,με περιγραφή των γεγονότων, αναδημοσιεύεται από το θεωρητικό πολιτικό περιοδικό ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ (τεύχος Σεπτεμβρίου 1973) που κυκλοφορούσε παράνομα από την Εργατική Διεθνιστική Ένωσης, προκάτοχο του ΕΕΚ - Τροτσκιστές, στην περίοδο της χούντας}
Χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια στην αστική τάξη της Χιλής για να ανασυνταχθεί μετά από την ήττα της και την αδυναμία της να κυβερνά για να ξαναεπιβάλλει την κυβέρνησή της με ένα πραξικόπημα. Προχώρησε αδίστακτα στην εφαρμογή του. Όντας η ίδια τρομερά αδύναμη από την πληθωριστική κρίση που τραντάζει την Χιλή, άντλησε δύναμη αποκλειστικά και μόνο από την πολιτική του Λαϊκού Μετώπου, που αποπροσανατόλισε το εργατικό κίνημα, και από την μέχρι τώρα έλλειψη μιας επαναστατικής ηγεσίας. Στις προεδρικές εκλογές του Σεπτέμβρη του 1970 η αστική τάξη υποχωρούσε μπρος στο εργατικό κίνημα και ο Αλιέντε σχημάτιζε την κυβέρνηση Λαϊκης Ενότητας.
Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε μιλάει στο λαό της Χιλής
Σ΄ αυτή, εκτός από τα δύο κύρια εργατικά κόμματα, το Κομμουνιστικό, και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, βρίσκονταν συνασπισμένοι και οι Ριζοσπάστες και ορισμένα άλλα ανεξάρτητα κόμματα όπως το MAPU (Κίνημα Ενωμένης Λαϊκής Δράσης) που είχε αποσχισθεί από τους Χριστιανοδημοκράτες.
Το ΚΚ Χιλής (60.000 μέλη και 15% των εκλογικών ψήφων) έχει μεγάλη πείρα πάνω στα Λαϊκά Μέτωπα. Κυβερνήσεις Λαϊκών Μετώπων είχαν σχηματισθεί και το 1930 και το 1946 κάτω από την προεδρία Ριζοσπαστών. Αρχικά και στις εκλογές του 1970 και το ΚΚ ήταν αντίθετο στην εκλογή του σοσιαλιστή Αλιέντε και προτιμούσε για πρόεδρο έναν αριστερό χριστιανοδημοκράτη του MAPU για να διευκολυνθεί ο διάλογος με τα αστικά κόμματα. Αυτό που ούτε καν σκέφτηκε το ΚΚΕ ήταν να κατεβάσει δικό του υποψήφιο. Ο Αλιέντε συγκέντρωσε το 36,3% των ψήφων έναντι 34,98% που πήρε ο κύριος αντίπαλός του, του ακροδεξιού Εθνικού Κόμματος, Αλεσάντρι. Για να επικρατήσει το Λαϊκό Μέτωπο στηρίχτηκε στις ψήφους του αστικού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, με αντάλλαγμα αμέτρητους συμβιβασμούς και παραχωρήσεις που έκανε μέσα σ΄ αυτά τα τρία χρόνια στην αντιπολίτευση, στα πλαίσια της πολιτικής ταξικής συνεργασίας. Ακόμα λίγες ώρες πριν το πραξικόπημα ο Αλιέντε δήλωνε: "Πρέπει να επιδιώκουμε το διάλογο με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, είναι η μόνη λύση".
Η οικονομική κατάσταση της αστικής τάξης στη Χιλή, όταν ανέλαβε η Λαϊκή Ενότητα τη διακυβέρνηση, δεν ήταν καθόλου ανθηρή. Η εργατική τάξη παλεύοντας δυναμικά για το βιοτικό της επίπεδο βάθαινε την οικονομική κρίση που οι καπιταλιστές προσπαθούσαν να ρίξουν πάνω της. Η ανεργία είχε ήδη φτάσει το 8%. Το Λαϊκό Μέτωπο στήριξε το βάρος της πολιτικής του των μεταρρυθμίσεων σε τρεις άξονες που αποδείχτηκαν πολύ ασταθείς: αύξηση της αγοραστικής δύναμης, εθνικοποιήσεις, αγροτική μεταρρύθμιση. Στην διάρκεια του 1971 οι μισθοί ανέβηκαν κατά 35 - 66% και επιβλήθηκε πάγωμα στις τιμές. Αυτό όμως δεν σήμαινε καμιά ουσιαστική βελτίωση στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. Παρατηρήθηκε έλλειψη τεχνητά από τους μεγαλέμπορους και δημιουργήθηκε μαύρη αγορά που παρέσυρε τελικά τις τιμές σε ξέφρενους ρυθμούς ανόδου. Ηδη από το Δεκέμβρη του 1971 άρχισαν οι πρώτες απεργίες στα ορυχεία χαλκού για τους μισθούς.
Τα εμπόδια που όρθωσε η παγκόσμια αγορά στην εξαγωγή του εθνικοποιημένου χιλιανού χαλκού και η πτώση της τιμής του το 1972 προκάλεσαν ένα τεράστιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, ενώ η περικοπή των πιστώσεων και των δανείων από τις αμερικάνικες τράπεζες δημιούργησε ένα δυσβάσταχτο εξωτερικό χρέος που αύξησε το ποσοστό του εσωτερικού πληθωρισμού κατά 100%. Το χιλιανό νόμισμα εσκούντο έχει κυριολεκτικά εξευτελιστεί.
Το Λαϊκό Μέτωπο πραγματοποίησε εθνικοποιήσεις στα ορυχεία χαλκού, στις μεταλλουργικές βιομηχανίες, στις τράπεζες, στα μονοπώλια υφαντουργίας, χαρτιού, τηλεφώνων. Σε πολλούς όμως από τους ιδιοκτήτες καταβλήθηκαν αποζημιώσεις, ενώ το Κογκρέσο που πέρασε τον Ιούλη του ΄71 στα χέρια της αντιπολίτευσης, περιόρισε σημαντικά, με νόμο, την εξουσία της κυβέρνησης στον τομέα των εθνικοποιήσεων. Ετσι τα μονοπώλια των οικοδομικών επιχειρήσεων δεν θίχτηκαν με αποτέλεσμα να αποτύχει το σχέδιο της οικοδόμησης 100.000 σπιτιών που προορίζονταν για στέγαση φτωχών εργαζομένων και να ξεσηκωθούν κύματα δυσαρέσκειας ανάμεσά τους που η αντίδραση εκμεταλλεύτηκε κατάλληλα. Η μπουρζουαζία διέβρωνε συστηματικά όλα τα προγράμματα του Λαϊκού Μετώπου γιατί στην ουσία κρατούσε τους κύριους οικονομικούς και κρατικούς μοχλούς στα χέρια της.
Η αντίδραση των εργατών στη μετριοπαθή πολιτική μεταρρυθμίσεων του Λαϊκού Μετώπου, εκδηλώθηκε ιδίως τον τελευταίο χρόνο με βίαιες καταλήψεις εργοστασίων, που καταδικάζονταν από την ηγεσία. Το πρώτο βιολί σε τέτοιου είδους καταδίκες ήταν το ΚΚΕ με πρόσφατο παράδειγμα τη στάση που κράτησε ενάντια στους ανθρακωρύχους του Ελ Τενιέντε, που κήρυξαν τον περασμένο Απρίλη σκληρή απεργία διαρκείας 74 ημερών. Οι σταλινικοί αντί να οδηγήσουν στην πάλη για εξουσία την εργατική τάξη της Χιλής, που σε ορισμένες περιοχές είχε χτίσει όργανα εκλεγμένων αντιπροσώπων ικανά και αποφασισμένα να στηρίξουν τον αγώνα ενάντια στην αντίδραση, εμπόδιζαν τις απεργίες της στο όνομα της ησυχίας, της νομιμότητας και της συμμαχίας με την μπουρζουαζία και το στρατό.
Και στον αγροτικό τομέα οι μεταρρυθμίσεις του Λαϊκού Μετώπου έμειναν στη μέση. Οι μεγαλοϊδιοκτήτες κράτησαν τον έλεγχο της κτηνοτροφίας και μάλιστα μετέφεραν έναν μεγάλο αριθμό ζώων στην Αργεντινή. Παρά τις απαλλοτριώσεις των τσιφλικιών τους είχαν δικαίωμα παρακράτησης 80 εκταρίων όπου συγκέντρωσαν όλα τα σύγχρονα παραγωγικά μηχανήματα αφήνοντας στους φτωχούς χωρικούς τη γυμνή γη και τα τσαπιά τους. Από το 1971 οι αγρότες προχώρησαν σε αιματηρές συγκρούσεις με ένοπλες συμμορίες των παλιών ιδιοκτητών και οι "παράνομες", κατά το Λαϊκό Μέτωπο, καταλήψεις γαιών απαγορεύτηκαν και καταδιώχτηκαν. Οι αγρότες στηρίζουν σήμερα σε μεγάλο ποσοστό το αντάρτικο κίνημα στην ύπαιθρο.
Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ
Παρ΄ όλη την υποχώρηση που αναγκάστηκε να κάνει η αστική τάξη το 1970 δεν εγκατέλειψε ούτε μια στιγμή τα σχέδια επίθεσης για να ξαναπάρει τα χαμένα πόστα εξασφαλίζοντάς τα αυτή τη φορά με μια χούντα στην εξουσία. Ο αρχηγός των χριστιανοδημοκρατών Εντουάρντο Φρέι δήλωσε τελευταία: "οι ένοπλες δυνάμεις πρέπει να είναι σε θέση να ηγούνται πραγματικά για να σταματήσουν την καταστροφική κρίση που γνωρίζει η Χιλή". Ηδη ο Οκτώβρης του 1972, με το ξέσπασμα του απεργιακού κινήματος μικροαστικών στρωμάτων - φορτηγατζήδων, μικρεμπόρων, τραπεζικών υπαλλήλων, δασκάλων - που ελέγχονταν από την αντίδραση, σήμανε την αρχή του τέλους του Λαϊκού Μετώπου. Τέλος, που το ίδιο το Λαϊκό Μέτωπο επιτάχυνε συμμαχώντας τότε με το στρατό, που στις 29 Ιουνίου 1973 έκανε την πρώτη απόπειρα πραξικοπήματος με ένα σύνταγμα τεθωρακισμένων.
Οι αυταπάτες που έσπειραν οι ηγέτες των εργατικών κομμάτων σχετικά με το ρόλο του στρατού ξεπερνούν κάθε λογικό όριο. Λίγο μετά το πραξικόπημα της 29 Ιουνίου ο Γ.Γ. του σοσιαλιστικού κόμματος δήλωνε: "ποτέ η ενότητα ανάμεσα στο λαό, τις ένοπλες δυνάμεις και τους καραμπινιέρους δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο σήμερα"!!Την ίδια εποχή ο Γ.Γ. του ΚΚ Χιλής έλεγε: "μόλις εδώ και οχτώ μέρες {η χώρα} κλονίστηκε από μια απόπειρα πραξικοπήματος... η εξέγερση γρήγορα κατεστάλη χάρη στην αποφασιστική και σωστή δράση του Αρχηγείου Στρατού, χάρη στην εντιμότητα των ενόπλων δυνάμεων"!!
Η αντίδραση προχωρούσε μεθοδικά στην εκτέλεση του σκοπού της και το Λαϊκό Μέτωπο της άνοιγε το δρόμο. Τον Ιούλη ξέσπασε η απεργία των καμιονιέρηδων που παράλυσε την οικονομική ζωή της χώρας. Εντωμεταξύ οι φασιστικές ομάδες πλήθαιναν και δυνάμωναν. Τον Αύγουστο η εξέγερση των ναυτών στο λιμάνι Βαλπορέζο ενάντια στους αξιωματικούς του ναυτικού που οργανώνονταν για να χτυπήσουν την κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας κατεστάλη άγρια. Οι ναύτες συνελήφθησαν και βασανίστηκαν χωρίς οι τοπικές αρχές της Λαϊκής Ενότητας να επέμβουν. Στις 22 Αυγούστου η Βουλή, όπου η άκρα δεξιά και οι χριστιανοδημοκράτες είχαν την πλειοψηφία, υιοθέτησε μια κίνηση που θεωρούσε παράνομο τον κυβερνητικό συνασπισμό της αριστεράς και καλούσε τους στρατιωτικούς να πάρουν στα χέρια τους την κυβέρνηση για να "διασώσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς".
Μετά την παραίτηση του {στρατηγού} Πρατ, στις 23 Αυγούστου αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων έγινε ο Ογκούστο Πινοσέτ, ο σημερινός ηγέτης της χούντας. Η τελική φάση της επίθεσης είχε αρχίσει. Λέμε τελική, γιατί ο στρατός είχε περάσει σε ανοιχτή δράση. Βασισμένος στον νόμο "περί ελέγχου των όπλων", που είχε ψηφιστεί σχεδόν ομόφωνα στη Βουλή τον Οκτώβρη του 1972, επιδίδονταν σε ανακρίσεις και έρευνες σε εκατοντάδες εργοστάσια που είχαν καταλάβει οι εργάτες για να βρει τυχόν κρυμμένα όπλα και να τα κατάσχει. Οι έρευνες έπαιρναν τη μορφή κυριολεκτικών επιθέσεων ακόμα και με αλεξιπτωτιστές που χτυπούσαν και τρομοκρατούσαν τους εργάτες και τους απειλούσαν με θάνατο αν συμμετείχαν σε επιτροπές δράσης που είχαν χτιστεί στα εργοστάσια και στις συνοικίες. Η αντίδραση αυτή τη στιγμή κινεί 47.000 τακτικού στρατού και 25.000 παραστρατιωτικών "καραμπινιέρων" εκτός των δυνάμεων της αστυνομίας της ασφαλείας και των φασιστικών οργανώσεων.
ΟΙ ΛΑΪΚΕΣ ΜΑΖΕΣ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΝΤΑΙ
Το Λαϊκό Μέτωπο νικήθηκε αλλά οι λαϊκές μάζες, παρά την προδοσία της ηγεσίας τους μάχονται ηρωικά. Οι εργάτες πολεμούν στις πόλεις, ενώ σχηματίζονται αντάρτικες ομάδες στην ύπαιθρο. Αλλά η εργατική τάξη ήταν ανοργάνωτη και πολιτικά αποπροσανατολισμένη από την ηγεσία της. Γι΄ αυτό το λόγο οι συνθήκες της πάλης της είναι πολύ δυσμενείς.
Η ήττα της εργατικής τάξης εκεί, είναι μια προειδοποίηση για την εργατική τάξη όλου του κόσμου. Αν δεν νικήσει η επανάσταση θα νικήσει η αντεπανάσταση. Κανένας συμβιβασμός δεν χωράει πια.
